کلیسای سن فرانسیسکو
در ادامه مطلب قبل می خواهم کمی درباره کلیساهای تاریخی اکوادور بنویسم. یک بار که همراه با دوستانم به یکی از موزه های کیتو رفته بودیم، با واقعیت جالب و از نظر من تاسف آوری آشنا شدم که هنوز در ذهنم باقی مانده است. تصویر یک نقاشی بزرگ روی دیوار موزه هنوز به وضوح جلوی چشمانم نقش می بندد؛ یک کلیسای بزرگ و زیبا که هیچ ساختمانی در اطرافش نیست و مردم فقیر و بومی با چهره های رنج کشیده در حال کار کردن در اطراف آن.

آن کلیسا امروز یکی از معروف ترین و البته قدیمی ترین کلیساهای اکوادور است. اسپانیایی ها در سال 1534 پس از جنگ با امپراطوری "اینکا" توانستند سرزمین های تحت کنترل این امپراطوری در اکوادور را به تصرف خود در آورند. یک سال بعد هم شهر کیتو توسط اشغالگران اسپانیایی رسما بیانگذاری شد. تنها سه سال بعد یعنی در سال 1537 کار ساخت کلیسای "سن فرانسیسکو" آغاز شد!

البته ساخت کلیساهای با آن عظمت سال ها طول می کشید و مستلزم بیگاری کشیدن از هزاران هزار بومی و به تاراج بردن طلا و نقره سرزمین های تحت سلطه بود. بومیانی که چیزی از مسیحیت نمی دانستند باید زیر بار کار سخت برای ساخت کلیساهای عظیم جان می دادند. البته این کلیساها را برای خودشان می ساختند؛ خودشان که به لطف شمشیر اسپانیایی ها و در راستای اهداف سلطه طلبانه آنها دیگر "مسیحی" شده بودند!

وقتی به تاریخ ساخت کلیساهای تاریخی کیتو نگاه می کنید می بینید که همه تقریبا در یک زمان با چند سال اختلاف ساخته شده اند. جالب است در آن زمان که هنوز شهری به آن معنا وجود نداشته، چرا این تعداد کلیسای بزرگ یکی پس از دیگری ساخته می شده است؟! وقتی برای اولین بار در خیابان های مرکز شهر قدم می زدم، بیش از هر چیز از وجود این همه کلیسای قدیمی متعجب شده بودم. کلیساهای بزرگ با فاصله های مکانی کم، یکی پس از دیگری ساخته شده اند تا قبل از هر کاری مردم را به سوی خدا هدایت کنند!

نکته جالب دیگری که باز هم در موزه دیدم نحوه نشستن در کلیسا در زمان های قدیم بود. اشراف زاده های اسپانیایی و حکام در صفوف اول، درجه دارها بعد از آنها، خانواده های مرفه در صفوف بعدی و بعد هم خانواده های معمولی تر اسپانیایی. نیمکت ها دیگر تمام شد! بومی ها و برده های آفریقایی در یکی دو ردیف انتهای کلیسا روی زمین زانو زده اند! البته اگر بتوانند به کلیسا راه پیدا کنند.

این داستان در همه کشورها و شهرهای آمریکای لاتین وجود دارد. اسپانیایی ها به هر جایی که پا گذاشتند اولین کاری که کردند ساخت کلیسا بود و مسیحی کردن مردم با شمشیر. برای همین است که تاریخ ساخت کلیساهای قدیمی معمولا با تاریخ تصرف هر شهر و کشور مطابقت دارد.

عظمت و زیبایی کلیساهای قدیمی کیتو هم می تواند برای خیلی ها جذاب باشد، اما من شخصا هیچوقت در این کلیساها احساس خوبی نداشتم و برای همین زیبایی های آنها کمتر برایم جلوه داشته است. گاهی از خودم می پرسم چرا از دیدن کلیساهای کیتو اینقدر احساس ناخوشایندی پیدا می کنم. در آن لحظات حرف های راهنمای موزه درباره چگونگی ساخت کلیساها و تصاویر مربوط به آنها در ذهنم تداعی می شوند.