دانشمندی در بیابان به چوپانی رسید
و به او گفت :
چرا به جای تحصیل علم , چوپانی می کنی .
چوپان در جواب گفت :
آنچه خلاصه دانشهاست یاد گرفته ام.
دانشمند گفت
:خلاصه دانشها چیست ؟
چوپان گفت :پنج چیز است:
تا راست تمام نشده دروغ نگویم
تامال حلال تمام نشده , حرام نخورم
تا از عیب و گناه خود پاک نگردم , عیب مردم نگویم.
تا روزیِ خدا تمام نشده ,به در خانه ی دیگری نروم.
تا قدم به بهشت نگذاشته ام ,از هوای نفس و شیطان , غافل نباشم
دانشمند گفت :
حقاً که تمام علوم را دریافته ای ,
هر کس این پنج خصلت را داشته باشد
از آب حقیقت علم و حکمت سیراب شده است