معنای کلمه رب: مصلح، سید، مربی،صاحب،وجوددهنده ،مالک، پرورش دهنده، زیاد کننده و به کمال رساننده. رب ازصفات ذات وصفات فعل خداونداست
رب عبارت ازمالکی است که به امور بنده اش رسیدگی میکندواین مالکیت حقیقی است ونه اعتباری که مااز نظر امور اجتماعی چیزی را به خود اختصاص میدهیم .
این چنین مالکیت درمعرض زوال ونابودی است اما مالکیت خداوند هیچگاه منفک ازتدبیروتنظیم امورمملوک نیست .
مقام رب مقام غنی محض است وکلیه موجودات محتاج مقام ربوبی هستند.
بعضی از اولیا،رب را اسم اعظم میدانند
یارب زکرم مرانمودی ایجاد/
پرورده خویش رانمودی امداد/
اندر همه حال ذکر یا رب گویم/
تا رب کٌندم ازغم دوزخ آزاد/
 
با اسم رب از خدای سبحان انتظار داریم که در خواستها به مرور صورت گیرد، یعنی خدا رب است و به تدریج بندگان را از نقص به کمال میرساند و به تدریج امور بندگان رااصلاح میکند ومحاسن بندگان رازیاد میکند.
ربوبیت حضرت حق اقتضای این امور را دارد.
یا من هو رب کل شی: ای خدایی که پرورش همه امور و موجودات و اصلاح آنها را به عهده گرفته ای.
با دامنه ربوبیت خدای سبحان در دعای جوشن بیشتر آشنا میشویم. در فراز های 26 و 54 بطور کامل دامنه ربوبیت تشریح شده است.
یکی از بزرگان میفرماید:رب و بر، عکس هم هستند ولی دامنه بِر، در رب نهفته است. بِر یعنی خیر بسیار گسترده.
خدای سبحان کارش پرورش ابرار است، ابرار موجوداتی هستند که خیر کثیر دارند ومحدود در زمان و مکان نیستند.
سوره هل اتی خصوصیات ابرار را ذکر کرده است.ابرار اشتیاق شدید به خدا دارند و این اشتیاق ،هرگز قطع نمی شود.
خداوند در حدیث قدسی میفرماید: ابرار شوق طولانی نسبت به من دارند ولی شوق من به آنها بیشتر است.
ابرار اصحاب الیمین هستند پس خدای سبحان موجودات پر برکتی را پرورش میدهد که در دنیا و آخرت برای خود وسایرین، پر برکت هستند .
خدای سبحان صدیقین را پرورش می دهد، کسانی که مبالغه در صدق دارند و در نیت، گفتار و اعمال صادق هستند.
یا رب الصدیقین و الاخیار،انعمت علیهم.
صدیقین شهدا، صالحین و نبیین هستند.
اخیار خمیره شان بر خوبی وخیرریخته شده است.
اسم رب ادامه دارد
استاد بروجردی