زن و مرد هر چه فضایل بیشتری کسب کنند ، از ارزش بیشتری برخوردار خواهند شد ، ولی وجود برخی از سجایای اخلاقی از جمله : عفت و پاکدامنی ، خوش خلقی ، احترام متقابل و عفو و گذشت و ... برای گرم نگه داشتن کانون خانواده ضروری است و برای نگون سازی و تیره بختی خانواده علل و عوامل مختلفی است که جزء آفات سعادت خانواده شمرده شده است که ما در اینجا به چند عامل مهم اشاره می کنیم :
الف ) بد خلقی

بد خلقی ، صفت بسیار زشتی است که زندگی انسان را تیره و تار کرده و صفا و صمیمیت را از خانه دور می کند .

امام علی ع می فرمایند:« هیچ وحشتی ترسناک تر از بد خلقی نیست »

زن یا مرد بد اخلاق ، علاوه بر این که خود همواره دچار بیماری و اضطراب روحی هستند ، زندگی را بر دیگران نیز تلخ می کنند .

فرد بداخلاق همه ی اهل خانه و اقوام و خویشان را ملول و افسرده می سازد و آنان را از خود منزجر می کند .

امام علی ع فرموند:« هر کس بد خلق شود ، خانواده اش از او منزجر می شوند »


ب ) بد بینی

هر یک از زن و شوهر باید به یکدیگر اعتماد داشته باشند واجازه ندهند که جوّ بدبینی و بی اعتمادی بر زندگی آنان سایه افکند. گر چه مراقبت ، دلسوزی ، خیر خواهی و نصیحت در حد معمول ، مقبول و پسندیده است ولی نباید به مرز بدبینی و عدم اعتماد برسد . زیرا به آرامش و صمیمیت - که لازمه زندگی مشتر ک است - لطمه می زند .

امیر مومنان در این باره نیز می فرماید:« بد گمانی ، کارها را مختل می کند وانگیزه ی شرّ می شود »


ج) بد زبانی ، زشت گویی و زخم زبان

حضرت علی ع میفرمایند:« از سخن زشت دور باش که این کار ، فرومایگان و پست فطرتان را با تو نگه می دارد ونیکان را از تو دور می کند»

مومن موظف است با هر کس ودر همه حال ، با ادب و شایسته شأن خود سخن بگوید و از بد زبانی و یاوه گویی به کلی احتراز کند. حتی انسان مجاز نیست به بدترین موجود نیز سخن زشت و ناسزا بگوید تا چه رسد به نزدیک ترین کسان خود .

حضرت علی ع فرمودند :« زخم زبان از زخم نیزه بدتر است »

ضرب المثل معروفی است که می گوید:« زخم شمشیر خوب می شود ، ولی زخم زبان خوب نمی شود »

زن و شوهر مبادا به خودشان اجازه دهند همدیگر را شماتت کنند و یا قلب همدیگر را با نیش زبان خویش به درد بیاورند.


د) بیهوده گویی

امام عارفان علی ع میفرمایند:« در شگفتم از کسی که درباره چیزی سخن می گوید که نه در دنیا برایش فایده دارد و نه در آخرش پاداش »


م ) تندگویی

حضرت علی ع می فرمایند:« هر کس به نرمی و ملایمت سخن بگوید دوستی اش بر مردم لازم است »

راه سعادت و هدایت ما در گرو پیروی از فرمایشات ائمه معصومین ع و سخنان بزرگان دین می باشد. زن و شوهر باید به این قبیل مسائل توجه کافی داشته باشند و به آسانی از آن نگذرند چه بسا همین ها زمینه اختلافات بزرگ خواهد شد و زندگی مشترک را تباه می کند.

سعادتمند کسی است که به مشکلات و مصائب زندگی لبخند بزند. ( شکسپیر)

نظر یک روانشناس :

یکی از روانشناسان می گوید: مرد خوب کسی است که هنگام وارد شدن به خانه اگر به کفشش گلی چسبیده باشد ، ابتدا آن را پاک کند و سپس وارد منزل بشود . غم و غصه و نگرانی نیز ، نظیر گل ته کفش است که پیش از وارد شدن به منزل باید زدوده شود . هم چنین ، یک زن شایسته همانطور که منزل را جاروب می کند و آشغال را از منزل و اطاق خارج میکند ، باید غم و غصه و بی نشاطی را از محیط خانه مثل خاکروبه بزداید .