پیشینه این پرسش به عصر ائمه معصومین(علیهم‌السلام) می‌رسد و روایات بر جای مانده در مصادر و منابع فریقین(شیعه و سنی) شاهد آن است. در پاسخ به این پرسش سه دیدگاه مطرح است:

1. دیدگاه افراطی:

در این دیدگاه گفته‌ می‌شود نام اهل بیت (علیهم‌السلام) و مقام امامت آنان در قرآن به طور صریح ذکر شده بوده، لیکن پس از وفات پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) و در عصر جمع آوری قرآن و تدوین آن، قرآن تحریف گشته و نام اهل بیت از آن ساقط شده است. این دیدگاه در میان فریقین طرفدارانی بسیار اندک دارد. استناد این افراد چیزی جز روایات نیست، روایاتی که از نظر سند و دلالت مخدوش و بسیاری از مصادر آن‌ بی‌اعتبار است.

 

2. دیدگاه تفریطی:

در این دیدگاه گفته می‌شود، نه تنها نام اهل بیت در قرآن نیامده بلکه هرگز مقام پیشوایی و امامت آنان به طور مطلق در قرآن مطرح نشده است و هر آیه‌ای که درباره اهل بیت به طور عام و یا امام علی (علیه‌السلام) به طور خاص نازل شده باشد تنها بیان کننده فضایل و مناقب آنهاست. نه آنکه خداوند از امامت آنان سخنی گفته باشد. این دیدگاه همه اهل تسنن است که ضعف این دیدگاه در بررسی تطبیقی آیات ولایت اهل بیت، آشکار می‌شود.

 

3. دیدگاه معتدل:

این دیدگاهِ همه متکلّمان، مفسّران و محدثان شیعه است. آنان بر این باورند که نام اهل بیت (علیهم‌السلام) به طور صریح در قرآن نیامده است، لیکن خداوند آیاتی متعدد درباره پیشوایی اهل بیت ـ به ویژه امام علی(علیه‌السلام) و مناقب آنان نازل کرده است و پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) که مبین و معلم آیات خداست، آنها را به طور صریح و روشن برای امت بیان کرده است، به گونه‌ای که اگر جهالت‌ها و عنادها رخت بربندد برای هر کس این مطلب روشن خواهد شد. و در پی آن تبیینی معقول از برخی احادیث به دست خواهد داد که می‌گوید: "اگر قرآن را همانگونه که نازل شده بخوانند، ما را با نام می‌یابند."1

در منابع فریقین (شیعه و سنی)، روایاتی به چشم می‌خورد که دلالت بر حجم عظیمی از آیات قرآن درباره اهل بیت(علیهم‌السلام) دارد، مانند احادیثی که به نقل از ابن عباس می‌گوید: "درباره هیچ کس به اندازه امام علی آیه نازل نشده است."2

همچنین حدیثی دیگر به نقل از ابن عباس می‌گوید: «خداوند خطاب "یا أیهاالذین آمنوا" در قرآن را نازل نکرد جز آن که حضرت علی(علیه‌السلام) پیشگام در این خطاب است، خداوند یاران پیامبر را در مواردی متعدد مورد عتاب قرار داد اما از حضرت علی(علیه‌السلام) جز با خیر و خوبی یاد نکرده است."3

در این میان احادیث دیگری نیز وجود دارد که از این مقوله در تمام کتاب‌های آسمانی حکایت می‌کند. مانند حدیث: "ولایت علی بن ابیطالب در تمام کتاب‌های انبیا آمده است و خداوند هیچ پیامبری را نفرستاد، جز آن که بر نبوت حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) و ولایت علی وصی او‍ ]اقرار گرفت]."